1.ลักษณะ
ผักในตระกูลขึ้นฉ่ายมี 2 สายพันธุ์ด้วยกันคือ ขึ้นฉ่ายจีน (Chinese Celery) กับ ขึ้นฉ่ายฝรั่ง (Celery) ซึ่งหากดูเผิน ๆ ผักทั้ง 2 ชนิดนี้อาจจะมีหน้าตาคล้าย ๆ กัน แต่ว่าไม่เหมือนกันซะทีเดียว เพราะ ขึ้นฉ่ายฝรั่ง มีก้านใบขนาดใหญ่และสูงกว่ากว่า เมื่อโตเต็มที่ลำต้นจะสูงประมาณ 40-60 เซนติเมตร มีสีขาวและใบสีเหลืองอมเขียว ดอกสีขาวออกเป็นช่อคล้าย ๆ ซี่ร่ม ส่วนใหญ่นิยมทำไปใส่ในสลัด ซุป หรือนำไปทำน้ำผัก อย่างที่กำลังฮิตในหมู่บิวตี้บล็อกเกอร์ ส่วน ขึ้นฉ่ายจีน ลำต้นหรือก้านใบที่เรียวเล็กกว่า ความสูงประมาณ 30 เซนติเมตร มีสีเข้มและกลิ่นฉุนมากกว่า ไว้สำหรับทำกับข้าวประเภทผัด ยำ หรือแกงจืดนั่นเองค่ะ
2.การปลูกขึ้นฉ่ายฝรั่ง
– ปลูกขี้นฉ่ายฝรั่งในน้ำ
หากปกติตัดโคนต้นทิ้งละก็ หลังจากนี้ให้เก็บเอาไว้เลยนะคะ เพราะเป็นส่วนที่สามารถนำปลูกต้นใหม่ได้ บอกเลยว่าปลูกง่ายมาก แถมงานนี้ไม่ต้องใช้ดินด้วย โดยใช้มีดคม ๆ หั่นก้านห่างจากโคนต้นขึ้นมาประมาณ 2 นิ้ว จากนั้นก็เอาไปวางไว้ในถ้วยใส่น้ำความสูงประมาณ 1 นิ้ว แล้วนำไปวางไว้ในที่มีแสงสว่างพอเหมาะ ไม่ร้อนเกินไปหรือโดนแสงแดดตรง ๆ ส่วนใหญ่ใช้เวลาประมาณ 1-2 วัน ก็จะมีต้นขึ้นฉ่ายฝรั่งน้อย ๆ งอกขึ้นมาแล้วล่ะ ส่วนวิธีการดูแลก็แค่หมั่นเติมน้ำทุก ๆ 1-2 วันก็พอค่ะ
-ปลูกขี้นฉ่ายฝรั่งด้วยเมล็ด
เมล็ดพันธุ์ของขึ้นฉ่ายฝรั่งสามารถหาซื้อได้ทั่วไป ราคาขึ้นอยู่กับปริมาณของบรรจุภัณฑ์ มีตั้งแต่หลักสิบไปจนถึงหลักร้อย ประมาณ 150-300 บาท เมล็ดของขึ้นฉ่ายฝรั่งมีขนาดเล็ก ผลเป็นทรงกลมรี สีน้ำตาล
วิธีปลูกขึ้นฉ่ายฝรั่ง ให้นำเมล็ดพันธุ์ไปแช่น้ำก่อนประมาณ 1 คืน จากนั้นค่อยนำมาปลูกในภาชนะ โดยเว้นระยะห่างระหว่างเมล็ดอย่างน้อย 1 นิ้ว เริ่มจากใส่ปุ่ยหมักผสมทรายลงไปในอัตราส่วน 1 ต่อ 1 แล้ววางเมล็ดลงไปก่อนจะกลบด้วยทรายอีกชั้นความหนาครึ่งนิ้ว และใช้สแฟ็กนั่ม มอสหรือผ้ากระสอบคลุมหน้าดินเอาไว้จนกว่าต้นอ่อนจะงอกขึ้นมา พร้อมกับนำไปวางไว้ในที่มีแสงสว่าง แต่ไม่โดนแดดโดยตรง
ทั้งนี้ เมื่อลำต้นสูงประมาณ 2-6 นิ้ว ให้ย้ายต้นกล้าไปปลูกไว้ในกระถางอีก 10 วัน เพื่อให้ลำต้นแข็งแรง ค่อยย้ายไปปลูกในแปลงผักหรือปลูกลงดิน และเว้นระยะห่างระหว่างแต่ละต้นประมาณ 6-8 นิ้ว หลังจากนั้นหมั่นบำรุงด้วยการใส่ปุ๋ยทุก ๆ 10-14 วัน
3.วิธีเก็บผัก
หากจะตัดลำต้นมาทำอาหาร ควรตัดโคนต้นที่อยู่ใต้ผิวดินลงไปเล็กน้อย เพื่อไม่ให้ลำต้นล้ม แต่ถ้าหากจะเอามาเก็บไว้ควรถอนให้ติดรากและดินขึ้นมาด้วยเล็กน้อย จากนั้นก็นำไปเก็บไว้ในกล่องพร้อมกับแช่ตู้เย็น ก็จะช่วยรักษาความสดใหม่ทำให้เก็บได้นานขึ้น
คราวนี้ก็ได้ทำความรู้จักกับลักษณะและวิธีการปลูกขึ้นฉ่ายฝรั่งด้วยตัวเองกันไปแล้ว ชอบแบบใดหรือถนัดแบบไหนก็ไปทดลองปลูกกันดู หากได้ผลหรือมีเคล็ดลับดี ๆ ก็มาแบ่งปันกันได้นะคะ